Generator Nauki GEN od początku swojej działalności, a więc od ponad roku, z żelazną konsekwencją realizuje swoją misję, której jednym z celów jest integrowanie wielu różnorodnych środowisk. W tej konkretnej materii wiele uwagi poświęca działaniom mającym przeciwdziałać wykluczeniu społecznemu osób z niepełnosprawnością, które w GEN-ie mogą czuć się jak u siebie w domu. Kluczowe znaczenie ma w tej materii oferta Generatora. Aktywności, jakie osoby z niepełnosprawnością, podejmują odwiedzając między innymi Mediatekę i Strefę Kreatywności, odgrywają olbrzymią rolę w ich rozwoju, zarówno fizycznym, jak też psychicznym.
Jak u siebie w domu
Każdy człowiek, bez wyjątku zasługuje na to, aby być traktowanym podmiotowo. W sposób szczególny dotyczy to osób z niepełnosprawnością, zarówno ruchową, jak też intelektualną. Ich prawo uczestniczenia w życiu społecznym, w tym korzystania z wszystkich dostępnych powszechnie usług publicznych nie podlega absolutnie żadnej dyskusji. Zdarza się jednak, że osoby z niepełnosprawnością wciąż spychane są na margines życia społecznego. Niemal każdego dnia zmagają się one z barierami, które utrudniają im lub uniemożliwiają faktyczny udział w życiu społecznym, czy też gospodarczym. Problem ten występuje na różnych płaszczyznach. W grę wchodzą nie tylko bariery architektoniczne. Nie mniej znaczące są również bariery natury mentalnej, które mają niebagatelny wpływ na proces integracji społecznej osób z niepełnosprawnościami. Odpowiedzialność za przezwyciężenie problemu, o którym mowa, spoczywa na całym społeczeństwie oraz instytucjach publicznych. Doskonale zdaje sobie z tego sprawę Generator Nauki GEN w Jaśle, który z pełną odpowiedzialnością, intencjonalnie realizuje działania, polegające na popularyzacji nauki i edukacji angażując w ten proces osoby ze szczególnymi potrzebami.
Osoby z niepełnosprawnością, z odwiedzin w Generatorze Nauki GEN czerpać mogą mnóstwo korzyści. Co rusz przekonują się o tym uczniowie Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego. Wystarczy wspomnieć, że budynek Generatora wyposażony jest w elementy infrastruktury i urządzenia, które ułatwiają osobom z niepełnosprawnością korzystanie z wszystkich jego stref. Równie istotne znaczenie ma postawa edukatorów, instruktorów oraz pozostałych pracowników tego nowoczesnego centrum nauki, którzy wkładają mnóstwo wysiłku w to, aby osoby ze specjalnymi potrzebami czuły się tutaj swobodnie i komfortowo. Co więcej, osoby z niepełnosprawnością, korzystając z oferty Generatora mają możliwość rozwijania szeregu umiejętności i nabywania niezbędnych w codziennym życiu kompetencji.
No to gramy
Uczniowie SOSW w Jaśle szczególnie upodobali sobie wizyty w Mediatece i Strefie Kreatywności. W pierwszej z nich, chętnie spędzają czas grając w gry planszowe. Tego rodzaju aktywność ma kapitalny wpływ na kształtowanie odpowiednich funkcji, postaw i zachowań uczniów. Gry odgrywają również bardzo ważną rolę w rozwoju osób z niepełnosprawnościami rozwojowymi. Gra w gry planszowe stymuluje rozwój szeregu umiejętności i kompetencji, jak choćby: analizy i syntezy, przedsiębiorczości, asertywności, negocjacji, liczenia, poszukiwania właściwych rozwiązań, logicznego myślenia oraz czytania ze zrozumieniem.
Gry powodują, że dziecko z niepełnosprawnością rozwija się zarówno w sferze fizycznej, doskonaląc sprawność motoryki małej i dużej, jak i umysłowej ucząc się czytać, liczyć, zapamiętywać oraz kojarzyć fakty. Wprowadzają graczy w świat fantazji biorąc pod uwagę dwie płaszczyzny. Pierwsza z nich to estetyka i wygląd zewnętrzny gier. Współczesne gry zawierają wiele bajkowych elementów, kolorowych postaci, nieraz wzbogacone są o dodatkowe przedmioty mające na celu wprowadzenie małego odbiorcy w świat baśni. To wszystko z łatwością znajdziemy na półkach Mediateki Generatora Nauki GEN.
Gra w gry planszowe ma również wymierny wpływ na rozwój kompetencji społecznych u osób z niepełnosprawnościami. – W sferze społecznej gry planszowe wpływają na ćwiczenie takich umiejętności, jak oczekiwanie na swoją kolej, stają się treningiem wytrwałości i cierpliwości w dążeniu do celu. Gry wiążą się również z przeżywaniem trudnych emocji w sytuacji przegranej. Uczą zasad współzawodnictwa. Planszówki zobowiązują do przestrzegania określonych reguł oraz dają możliwość przygotowania się do tego, na czym polega zdrowa rywalizacja – wyjaśnia Grażyna Wardęga, nauczyciel w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w Jaśle.
Nauka przez zabawę pozwala osiągnąć lepsze efekty terapii dzieci z niepełnosprawnością intelektualną. Połączenie edukacji z elementami rozrywki (metoda edutainment) pozwala stworzyć idealne warunki dla uczenia się przez doświadczenie.
Farby w dłoń!
W rozwoju i rehabilitacji osób niepełnosprawnych intelektualnie istotną rolę odgrywają różnego rodzaju formy aktywności kreatywnej. Zajęcia plastyczne pełnią w tym przypadku funkcję kompensacyjną. Twórczość plastyczna stanowi dla osób z niepełnosprawnością nie tylko formę komunikacji. Jest także pozytywnym wzmocnieniem, źródłem natychmiastowej i bezpośredniej przyjemności, zapewnia dziecku przestrzeń, w której ma możliwość wykroczenia poza swoją niepełnosprawność.
Zabawy z plastyką w Strefie Kreatywności, w których uczniowie SOSW w Jaśle regularnie uczestniczą, są dla nich najlepszą formą terapii. Wpływają między innymi na redukcję stresu, zmniejszenie poziomu napięcia i uwolnienie negatywnych emocji, podnoszenie samoświadomości i samooceny, rozwijanie umiejętności interpersonalnych oraz rozwijanie spontaniczności i lepszej ekspresji samego siebie.
– GEN jest świetną bazą, w której osoby z wielorakimi niepełnosprawnościami rozwojowymi mogą zaspokajać wszystkie wyżej omówione potrzeby z każdej sfery życia – podkreśla Grażyna Wardęga.
